Nijerya’dan Çevreci Düşler

Dr. Ekrem Yurtsever

Nijeryalı gençlerle sohbet ettim bugün. Her biri Hizmet okullarında okumuşlar ve benim çalıştığım hastanenin muhtelif bölümlerinde görev almışlar. Sohbetimde dini konulardan bahis açmadım. Bu konularda siz bizlerden iyisiniz dedim. Birçok konuda belki sizler bizlere bir şeyler anlatmalısınız dedim. Sahip oldukları meziyetlerinin farkında olmamı vebunu onlara hissettirmem hoşlarına gitmişti. Oradan aldığım kabul kredisi ile şunları anlattım.

Türkiye tarihini iyi öğrenmelisiniz dedim. Medreseler ve tekkeler birer tembel yuvası haline gelmişti. AvrupalılaşmaTürkiye’nin içinde bulunduğu fakirlikten kurtulmasının tek çaresi olarak görülüyordu. Böyle düşünenler bu fikirlerinde samimiler ya da değillerdi ama Müslümanlar onların ellerine bu kozları veriyorlardı dedim. Her birerleriniz kendi ülkeniz adına bir şeyler düşünmelisiniz dedim. Her gece yatağa girerken bugün Nijerya için ne yaptım diyedüşünmelisiniz dedim. Mesela çöpten ve çevre kirliliğinden rahatsız olmalısınız. 50 kişi her gün yerden 1 çöp kaldırsa ve yakınlarına da bunu tembih etse ne iyi olurdu.

Kırık cam teorisini anlattım onlara. Karşınızda bir ev olsa, birçok penceresi olan ve bunun birçoğu da kırık olan o evin bir camını daha kırmaktan pek de çekinmezsiniz değil mi? Ama bir ev de düşünün ki hiçbir cami kırık değil. O evin bir penceresini kırmaktan çekinirsiniz. İşte öncelikle evinizi, sonra çevrenizi, sonra ilinizi ve ülkenizihiç kırık camı olmayan bir eve çevirmek için hep beraber gayret göstermelisiniz. Sonra şahit olduğum şu olayı anlattım onlara.

Bu sabah bahçeyi temizleyen çocukları çöpleri karıştırarak içindeki plastik su şişelerini ayırırken gördüm. “Bunları niye ayırıyorsunuz, bundan para kazanıyor musunuz?” diye sordum. “Hayır bir yakınımız bu işi yapıyor, ona yardım maksadıyla yapıyoruz” dediler. Nasıl mutlu oldum bilemezsiniz. Onlar canlarımdı benim ama “Suçüstü yakalandık, şimdi bize ne ceza vereceksiniz?” der gibi bakıyorlardı bana.

Bir süre önce yönetim kurulumuzun web sayfasına hastane içinde çöplerin kaynağında ayrıştırıldığı örnek fotoğraflar gönderdiğimde kendime güldürmüştüm. Ama her şey hayal etmekle başlar. Bu çocuklar ellerini çöplerin içine sokarak plastik toplamasınlar. Biz şimdilik sadece evlerimizde organik ve inorganik ayırımı yapalım. Apartman yöneticimize tembih edelim bahçemize iki çöp konteynırı koysun. Çocuklar ellerini yemek artıklarının içine sokmasınlar. Buna bir yerden başlayalım. Bu uygulamanın dalga dalga her yere yayılacağına inanıyorum. Şimdi Nijerya ve Nijeryalılar için bir şeyler yapma zamanı. Sizden para istemiyorum. Sadece evinizde çöplerinizi organik ve inorganik diye ayıracaksınız.

Konteynerlerimizi de ayıracağız.Ben hayal kurmaya devam edeceğim. Hastanemize inorganikçöpleri ayrı alan çöp kamyonlarının geldiğini düşlüyorum. Yada bahçemize içine plastik şişe atıldıkça para verenmakinelerin konulacağı günleri. Sağlık bakanlığı daha tıbbi vetıbbi olmayan atık ayrımını yapamadan…Özel sektörün gücüne inanın. Aklın yolu bir, sadece süreçbiraz yavaş ilerliyor.