Bir Bahçe Ziyaretinden Doğan Farkındalık: Lauttasaari’nin Karbon Nötr Hedefi

Dr. Hatice Böke

Geçtiğimiz günlerde uzun zamandır üyesi olduğum ama bir türlü faaliyetlerine katılamadığım o harika grupla, Sustainability Community | Finland ile ilk kez bir etkinliğe katıldım. Bu topluluk, sürdürülebilirlik macerasına yeni atılanlardan bu konuda deneyimli kişilere kadar herkesi kucaklıyor. Amaçları mı? İklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı, döngüsel ekonomi gibi önemli konularda seminerler ve konferanslar düzenlemek ya da sadece ilgi çekici yerleri ziyaret edip daha fazla bilgi edinmek. Kendi etkinliklerini düzenlemenin yanı sıra, başkalarınınkine de katılarak hem yeni insanlarla tanışıp ağlarını genişletiyorlar hem de bol bol fikir alışverişinde bulunuyorlar. Gerçekten de çevresel bilinci artırmak ve somut adımlar atmak için bu tür topluluklar ne kadar da değerli değil mi?

İşte bu keyifli ilk buluşmamızda Finlandiya’nın başkenti Helsinki’ye bağlı ve adeta bir inci gibi parlayan, küçük ama canlı bir ada semti olan Lauttasaari‘de hayata geçirilen etkileyici bir projeyi, Karbon-Bilinçli Bahçe, COCARBON Araştırma Projesi‘ni yakından görme fırsatı buldum. 

Bu bahçelerde, bilim insanları ve o bölgenin sakinleri el ele vererek şehir hayatımızın tam içindeki parkların ve bahçelerin, yani kentsel yeşil alanların aslında ne kadar karbondioksit tutabildiğini ölçüyor ve bu verileri modelleyerek gelecekteki yeşil alan planlamalarına ışık tutuyorlar. Şehrin göbeğinde, bilimin ve doğanın iç içe geçtiği bu örnek alanlar gerçekten de çok etkileyiciydi. 

Bu ziyaretten sonra anladım ki gördüğüm bu bahçe projesi aslında çok daha büyük ve iddialı bir hedefin küçücük ama hayati bir parçasıymış. Lauttasaari’nin 2030 yılına kadar karbon nötr olma yolculuğunun sadece bir adımı olduğunu fark ettim. Peki nedir bu karbon nötr olmak ve Lauttasaari bu devasa hedefi nasıl başarmayı planlıyor? 

Karbon Nötrlük Nedir ve Neden Bu Kadar Önemli?

Hadi gelin, şu karbon nötr kavramına bir göz atalım. Aslında anlamı çok basit: Atmosfere saldığımız karbondioksit miktarının, çeşitli yollarla atmosferden uzaklaştırılan karbon miktarına eşit olması demek. Yani, yaptığımız işlerden kaynaklanan net karbon salımının sıfır olması! Bu, gezegenimizin iklim dengesi için olmazsa olmaz bir hedeftir. Karbon emisyonlarını azaltmak ve onları dengelemek, hepimizi tehdit eden küresel ısınmanın etkilerini hafifletmek ve çocuklarımıza daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için gerçekten çok ama çok kritik bir proje. 

Lauttasaari’nin o devasa Hiilineutraali Lauttasaari 2030 projesi de tam olarak bu hedefe ulaşmak için yola çıkmış. Bireylerden tutun da işletmelere, apartman yönetimlerinden yerel girişimlere kadar herkesi içine alan bir işbirliği modeliyle ilerliyorlar. Amaçları mı? Hane halkı, konutlar, kişisel ulaşım ve hatta günlük tüketim alışkanlıkları gibi her alanda karbon emisyonlarını dibe çekmek. Anlayacağınız, bu sadece teknik bir konu değil aynı zamanda bir yaşam tarzı değişimi ve kocaman bir toplumsal bilinçlenme hareketi!

Lauttasaari’nin Karbon Nötr Yolculuğundaki Başarıları ve Diğer Örnek Projeleri

Lauttasaari’nin karbon nötr olma yolculuğu, sadece büyük büyük planlarla değil aynı zamanda minik ama çok etkili yerel girişimlerle de dolu. İşte bu harika projenin temel taşları ve bugüne kadar elde ettikleri bazı önemli sonuçlar:

  • Toplumsal Katılım ve Farkındalık: Halkı bilinçlendirmek için sık sık podcastler yapıyorlar, anlık hızlı anketler düzenliyorlar ve herkesi kapsayan seminerlerle bilgi akışını sağlıyorlar. Sakin anketleri ve özel iklim panelleriyle de ilerlemeyi yakından takip ediyorlar. Böylece atılan adımların somut etkilerini gözlemliyorlar.
  • Çevre Dostu Ulaşım ve Altyapı: Bisiklet ve yaya dostu altyapıyı geliştirmek için trafik sorunlarını belirleyen akıllı bir harita uygulaması bile kullanıyorlar. Sürdürülebilir ulaşımı teşvik eden “Lauttasaari Otomobilsiz Gün” gibi etkinlikler düzenliyor hatta bölgeye elektrikli otobüslerin gelmesi için çalışıyorlar. Süper değil mi?
  • Yeşil Alanlar ve Yenilikçi Çözümler: Şehirdeki yeşil alanların ne kadar karbon tuttuğunu anlamak için özel araştırma projeleri yürütüyorlar. Ayrıca, geleceğin sürdürülebilir şehirlerini inşa etmek adına yeni yollar açan inovasyon platformlarında harika çözümleri pilot bölgelerde deniyorlar.
  • Atık Yönetimi ve Enerji Verimliliği: Geri dönüşüm faaliyetlerine sonuna kadar destek veriyorlar ve atık miktarını azaltmak için yerel girişimlerle sıkı bir işbirliği içindeler. Konut dernekleri arasında enerji verimli yenileme hakkında bilgi paylaşımını teşvik ederek binalardan kaynaklanan karbon salımını düşürmeye çalışıyorlar.
  • Etkili İletişim Stratejileri: Projelerini sosyal medya, e-posta bültenleri ve yerel Lauttasaari dergisi gibi çeşitli kanallar aracılığıyla geniş kitlelere duyuruyorlar. Bu sayede halkın katılımını sürekli artırıyorlar.

Öyle görünüyor ki Lauttasaari’nin karbon nötr olma çabası, öyle sadece bir çevresel hedef olmaktan çok öte bir adım. Bu tam anlamıyla bir topluluk projesi. Bireylerin, kurumların ve yerel yönetimlerin el ele vererek çalıştığı bu model, iklim değişikliğiyle mücadelede bize çığır açıcı bir örnek sunuyor. Geleceğin şehirlerinin nasıl daha sürdürülebilir, daha yaşanabilir olabileceğine dair harika bir yol haritası sunan Lauttasaari, gerçekten de hepimize yol göstermeye devam ediyor.

Peki, sizler bulunduğunuz şehirlerdeki bu tarz çevre projelerinin ne kadar farkındasınız?

Kaynaklar

Hiilineutraali Lauttasaari 2030 Projesi: https://hiilineutraalilauttasaari.fi/mita-me-teemme/#projektit-ja-tulokset

Sustainability community | Finland

https://www.linkedin.com/groups/9399334/

Not: Bu makalenin hazırlanmasında ve içeriğinin düzenlenmesinde yapay zekâ destekli bir dil modeli kullanılmıştır.