Finlandiya’da gençlerin sesi yükseliyor
Tulevaisuuden Värit. “Geleceğin Renkleri”
Dr. Hatice Böke
Giriş
Finlandiya’da bir grup genç, çevre ve iklim konusunda kendi sözlerini söylemek için harekete geçti. Ortaya çıkardıkları dergiye ‘Tulevaisuuden Värit’ yani “Geleceğin Renkleri” adını verdiler. Bu isim hem umutlarını hem de kararlılıklarını simgeliyor. Biz de onlarla bir araya geldik ve bu yolculuğa nasıl başladıklarını, neyi amaçladıklarını, hangi zorluklarla karşılaştıklarını ve gelecek için hangi hayalleri kurduklarını konuştuk. Onların hikâyesi, yalnızca Finlandiya’daki gençler için değil, dünyanın dört bir yanındaki gençler için ilham verici bir örnek niteliğinde.
“Öncelikle sizi kısaca tanıyabilir miyiz?”
“Tabii. Ben Mustafa. Türkiye’de uzun yıllar tarih ve sosyal bilgiler öğretmeni olarak çalıştım. 2021 yılında Finlandiya’ya geldim ve ailemle birlikte Turku’da yaşıyorum. Şu anda Turku Üniversitesi’nde sosyal hizmetler alanında eğitimime devam ediyorum. Aynı zamanda göçmen gençlere mentorluk yapıyorum. Gençlerle çalışmak, onlara rehberlik etmek benim için her zaman bir ideal oldu. Çevre ve iklim konularında farkındalık yaratmak için de bu yola çıktık. Turku Belediyesi’nin gençlik iklim projelerini görünce ‘Biz neden bu projede olmayalım?’ dedik ve başvurduk. Onlarca başvuru arasından ilk 10’a girerek projemiz kabul edildi. Beş ay boyunca gençlere çevre bilinci ve iklim krizine yönelik eğitim verdik.”
“Tulevaisuuden Värit” nasıl bir ekip tarafından kuruldu?”
“Ekip tamamen gönüllü gençlerden oluşuyor. Bu gençler Finlandiya’ya 5-6 yıl önce göç etmiş ve kısa sürede entegre olarak dil sorununu büyük oranda tamamlayıp dergi yapabilecek seviyeye ulaşmışlardır. Herkesin farklı bir bakış açısı ve yeteneği var: Kimisi yazmayı seviyor kimisi tasarımı kimisi ise fotoğrafçılığı. Hepimiz bir şeyler öğrenirken birlikte üretmenin keyfini yaşıyoruz. Ama bu ekibin en önemli özellikleri amatör bir ruhla, yeni öğrendikleri bir dilde dergi çıkarmaya cesaret etmiş olmaları.”
Yolculuğun Başlangıcı
“Bu dergiyi çıkarmaya nasıl karar verdiniz?”
“Öncelikle Turku Belediyesi’nden aldığımız projede gençlerde çevre ve iklim konusunda büyük bir bilinç ve farkındalık oluştu. İkinci proje için belediyeden bize teklif geldi. Bu teklif üzerine ilk projemizin devamı niteliğinde çevre ve iklim konusunda geniş kitlelere farkındalık oluşturmak için bir dergi çıkarmaya karar verdik. Böylece gençler hem kendi sözlerini söyleme imkânı buldu hem de seslerini geniş kitlelere duyurdu.”
“Size ilham veren ilk kıvılcım neydi?”
“Aslında Türkiye’de öğretmenlik yaptığım dönemde birçok kez okul dergisi çıkarmıştım. Fakat bu kez fikrin gençlerden gelmesini istedim. İlk önce sesimizi duyurmak ve farkındalık oluşturmak için günümüzün popüler medya aracı olan sosyal medyada faaliyet gösterme fikri çıktı. Bu fikir de çok parlaktı. Ancak Finlandiya’da basılı yayınların hâlâ güçlü olduğu ve yaşlı nüfusun sosyal medyada aktif olmadığı gerçeğini fark ettik. Böylece hem gençlere hem de geniş kitlelere ulaşmak için dergi fikri doğdu. Böylelikle sosyal medya aracılığı ile genç kitlelere dergi ile ise daha genis kitlelere ulaşmayı hedeflemiş olduk.”
“Dergiye neden “Tulevaisuuden Värit” adını verdiniz, bu isim sizin için ne ifade ediyor?
“Çünkü gelecek bizim elimizde ve biz geleceği renklerle hayal ediyoruz. Bu renkler umut, cesaret ve dayanışmayı temsil ediyor. İklim krizi karanlık bir tablo gibi görünse de biz bu tabloya renk katabileceğimize inanıyoruz.”
Amaç ve İçerik
“Derginizin temel amacı nedir?”
“İklim ve çevre sorunları herkesi ilgilendiren bir konu. Bu nedenle gençlerin de iklim ve çevre konularında daha bilinçli olması, düşüncelerini paylaşması ve harekete geçmesi önemli bir husustur. Dergimizin en önemli amacı bu farkındalığı ve bilinci oluşturmaktır.
“Okuyucularınıza ne sunmak istiyorsunuz?”
“Hem bilgi hem de ilham vermek istiyoruz. Yani sadece sorunları anlatmak değil, çözümleri de göstermek, umut veren hikâyeleri paylaşmak bizim için önemli. Dergi ekibi olarak 2050 yılına bir mektup yazdık. İstiyoruz ki herkes geleceğe bir mektup yazsın. Allah ömür verirse 2050 yılında yazdığı mektubu kendisi okuyacak geçmiş ve gelecekle yüzleşme olacak. Kendinden sonraki birileri o mektubu okuduğunda ise geçmişten kendine bir mirasın kaldığını görecek.”
“Hangi konulara özellikle odaklanıyorsunuz?
“İklim değişikliği, sürdürülebilir yaşam, geri dönüşüm, enerji tasarrufu, doğa dostu alışkanlıklar… Bunların hepsi odaklanılması gereken konular. Maalesef tüketen ve israf çılgınlığıyla yaşayan bir nesil olduk. Bu çılgınlığa bir son vermeli ve çevre bilinci ile yaşayarak gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmalıyız.”
“Yazıları ve içerikleri nasıl seçiyorsunuz?”
“Dergiyi incelediğinizde içeriklerin soyut değil tamamen hayatın birer parçası olduğunu göreceksiniz. Bir önceki sorunun cevabında olduğu gibi odaklandığımız konular içeriklerimizi belirledi. Her gencimiz kendi ilgi alanına yönelik farkındalık oluşturmak istedi. Örneğin yemek yapmaya ilgisi olan gencimiz çevreye duyarlı yemek tarifi oluşturmak istedi. Film ve kitaba ilgisi olan gencimiz ise doğa çevre ile ilgili film ve kitap tanıtımını tercih etti.”
Süreç ve Zorluklar
“Çalışmalarınızı nasıl organize ediyorsunuz, görev paylaşımınız nasıl?”
“Çalışmalarımız ekip ruhu ile gerçekleşiyor. Her gence ilgi alanına göre görev ve sorumluluk verdik. Dergimizi büyük bir özveri ile hazırladık. Gençler şablon ortaya çıktıkça heyecanlandı. Çünkü kendilerinin emek verdiği bir ürün oluşuyordu ve çalışmalar tamamen bittiğinde onlar bile güzel bir eserin ortaya çıkacağına inanmıyordu.
“Bu yolculukta en çok hangi alanlarda zorlandınız (finansman, dağıtım, motivasyon)?”
“Dergi çıkarmanın her aşaması zorlu bir süreçtir. Kişileri ikna etmek, motive etmek ve o motivasyonu dergi elimize ulaşana kadar canlı tutmak… Bunların hepsi zorlayıcı unsurlardır. Fakat eser ortaya çıktığında bu zorlukların hepsi ortadan kalkıp yerine mutluluk ortaya çıkıyor. Bununla birlikte özellikle derginin dağıtımında çok zorlandık. Dergiyi ücretsiz dağıtmamıza rağmen almak istemeyenler, yanımızdan hızla uzaklaşanlar… Bunlar motivasyonumuzu bozsa da ‘Çok güzel bir iş yapıyorsunuz’ diyerek bizi motive etmeye çalışanlar da oldu. Yaşlı bir teyzeye teklif ettigimizde çok mutlu olmuş ve ‘Bu dergiyi en ince ayrıntısına kadar okuyacağım’ demişti. Bu örneklerde bize büyük bir motivasyon kaynağı oluyordu.”
Etki ve Gelecek
“Şimdiye kadar okuyuculardan nasıl geri dönüşler aldınız?”
“Çok güzel geri dönüşler aldık. Özellikle ‘Bu dergi bize umut verdi’ diyenler oldu. Bu bizi daha da motive ediyor. Turku Pazar yerinde dergi dağıtımı yaparken yaşlı biri geldi ve ne yaptığımızı sordu. Dergiyi gösterdik ve projemizden bahsettik. Adam çok etkilendi ve kendisinin eski bir aktivist olduğunu gençken çevre bilincine yönelik ve savaş karşıtı çalışmalar yaptığını ifade etti. Bizim çalışmamızı takdir etti. ‘Sizler başka ülkeden gelerek bizim yapmamız gereken bir çalışmayı yapıyorsunuz. Bu çok takdir edilecek bir durum’ dedi.”
“Sizce derginiz gençler arasında nasıl bir fark oluşturuyor?”
Gençlerin yazmaları, dergi için gayret göstermeleri özgüvenlerini artırdığına inanıyorum. İlk zamanlarda yapamayacaklarına inanıyorlardı ama zamanla özgüvenleri artmaya başladı. İnanıyorum ki bundan sonraki çalışmalarda daha bir istekli ve daha üretken olacaklardır. Çünkü artık yapabileceklerine inanıyorlar. Seslerinin duyulması ve seslerine kulak verilmesi onlara değer verdiği inancını artırıyor.”
“İlerde başka projeler de planlıyor musunuz?”
“Evet, gençlere yönelik çevre atölyeleri ve doğa kampları düzenlemeyi düşünüyoruz. Aynı zamanda Fin gençlerle birlikte ortak projeler geliştirmeyi de hedeflerimiz arasında.”
İlham ve Mesaj
“Benzer bir girişim başlatmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz neler olurdu?”
“Röportajın başından sonuna kadar okuyanlar anlayacak ki başlangıçlar biraz zorlu olabilir. Kendine güven ve başarabilme inancı zayıf olabilir fakat kararlılıkla ve inatla devam edildiği müddetçe başaramayacağımız hiçbir şey yoktur. Yaptığımız çalışmalar ortaya çıktıkça özgüven gelişir. Kısaca küçük başlayın, büyük hayal edin. Başlangıçta zor görünebilir ama ekip ruhu varsa her şey mümkün.”
“Sizce gençlerin iklim mücadelesindeki rolü nedir?”
Yaşanabilir bir gelecek için bugünün gençlerine çok iş düşüyor.
“Son olarak, okuyucularımıza vermek istediğiniz bir mesaj var mı?”
“Pes etmeyin, umut her zaman var. Her birimizin yapacağı küçük bir şey büyük bir fark meydana getirebilir.”
Ekolojı dergisi olarak öncelikle, proje ve röportaj boyunca deneyimlerini ve düşüncelerini samimiyetle paylaştıkları için FinPolar Nuoriso (FinPolar Gençlik) Derneği’nin gençlerine teşekkür ederiz. Onların enerjisi ve kararlılığı, Tulevaisuuden Värit projesinin arkasındaki en büyük güç oldu.
FinPolar Nuoriso Derneği’nin yalnızca kendi gençlerine değil, Finlandiya’daki tüm gençlere hitap etme amacıyla ortaya çıktığını görüyoruz. Düzenledikleri birçok etkinlik aracılığıyla farklı kültürleri buluşturuyor, Finli gençlerle göçmen gençleri bir araya getirerek kültürel bir birliktelik kurmaya çalışıyorlar.
Temennimiz, bu güzel amaçlarında muvaffak olmalarıdır. Ekoloji ailesi olarak FinPolar Nuoriso Derneği’ne başarılar diliyoruz.