Kur’an’da Üzerine Yemin Edilen Meyve: İncir

 

Kur’an’da Üzerine Yemin Edilen Meyve: İncir

Prof. Dr. Zafer Ayvaz

Kur’an’ın 95. Suresine adını veren incir, gözyaşı damlasına benzeyen eşsiz bir meyvedir. Yüce yaratıcının onun üzerine yemin etmesi, çok kıymetli bir besin olduğuna işaret için olsa gerektir.

İncir meyvesi, yüzlerce minik tohumla dolu ortalama 5 cm büyüklüğünde ve yenilebilir mor veya yeşil renkli bir kabuğa sahiptir. Meyvenin eti pembe ve tatlı, insan sağlığı açısından çok yararlıdır. Bilimsel adı Ficus carica’dır.

İncirler – ve yaprakları – çeşitli besinlerle doludur ve sayısız potansiyel sağlık yararları sunar. Sağlıklı sindirimi teşvik eder, kalp hastalığı riskini azaltır  ve kan şekeri seviyenizi yönetmenize yardımcı olur.

İncirin besin değeri

100 gram taze incir şunları içerir (1):

 

Su 79.1 g
Enerji 74 kcal
Enerji 310 kJ
Protein 0.75 g
Toplam lipit (yağ) 0.3 g
Kül 0.66 g
Karbonhidrat, farka göre 19.2 g
Lif 2.9 g
Şeker 16.3 g
Kalsiyum, Ca 35 mg
Demir, Fe 0.37 mg
Magnezyum, Mg 17 mg
Fosfor, P 14 mg
Potasyum, K 232 mg

Sodyum, Na

 1 mg
Çinko, Zn 0.15 mg
Bakır, Cu 0.07 mg
Manganez, Mn 0.128 mg
Selenyum, Se 0.2 µg
C vitamini, toplam askorbik asit 2 mg

Tiamin (B1 vitamini)

 0.06 mg
Riboflavin (B2 vitamini) 0.05 mg
Niasin(B3 vitamini) 0.4 mg
Pantotenik asit(B5 vitamini) 0.3 mg
B6 Vitamini 0.113 mg
Folat (B9 vitamini) 6 µg
K vitamini 4.7 µg
Kolin, toplam 4.7 mg

Taze incir, doğal şekeri sebebiyle bir miktar kalori içerir, fakat birkaç incir yemek makul, düşük kalorili bir atıştırmalık veya bir öğüne ektir.

Öte yandan meyveler kurutulduğunda incirdeki şeker konsantre hale geldiğinden şeker oranı yükselir ve kalori açısından zengindir. İncirde bulunan bakır, metabolizma ve enerji üretiminin yanı sıra kan hücrelerinin, bağ dokularının ve nörotransmiterlerin oluşumu dahil olmak üzere çeşitli vücut süreçlerinde yer alan hayati bir mineraldir (2).

B6 Vitamini, vücudumuza alınan proteininin parçalamasına ve yeni proteinler oluşturmasına yardımcı olmak için gerekli olan önemli bir vitamindir. Ayrıca beyin sağlığında önemli bir rol oynar (3).

İncirin faydaları

İncirin, kan şekeri seviyelerini yönetmeye potansiyel olarak yardımcı olmanın yanı sıra, sindirim ve kalp sağlığını geliştirmek de dahil olmak üzere birçok potansiyel faydası vardır.

Sindirim sağlığını teşvik eder

İncir uzun süredir kabızlık gibi bazı sindirim sorunları için alternatif bir tedavi olarak kullanılmaktadır (4).Yumuşatarak ve dışkıya hacim ekleyerek kabızlığı azaltır. Bağırsaklarımızdaki faydalı bakteriler için prebiyotik ve besin kaynağı olarak hizmet eder ve sindirim sağlığını geliştirmeye yardımcı olan lif içerir (5, 6).

Deney hayvanları üzerinde yapılan çalışmalarda incir meyvesi özü veya ezmesi, besinlerin sindirim sistemi boyunca hareketini hızlandırmaya, kabızlığı azaltmaya ve ülseratif kolit gibi sindirim bozukluklarının semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olduğu görüldü (7, 8).

Kabızlık ile birlikte huzursuz bağırsak sendromundan (spastik kolon) rahatsız olan 150 kişi üzerinde yapılan bir araştırmada, günde iki kez yaklaşık 4 kuru incir (45 gram) tüketenlerin, kontrol grubuna kıyasla ağrı, şişkinlik ve kabızlık dahil olmak üzere semptomlarda önemli bir azalma yaşadığı bulundu (9). 80 kişiyle yapılan benzer bir çalışmada, 8 hafta boyunca günde yaklaşık 300 gram incir meyve ezmesi takviyesinin, kontrol grubuna kıyasla kabızlığı önemli ölçüde azalttığı bulundu (10).

Damar ve kalp sağlığını iyileştirebilir

İncir, damar sağlığını iyileştirmeye ve kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olabilecek kan basıncını ve kan yağ seviyelerini iyileştirebilir. Bir çalışmada, incir özünün normal ve ayrıca yüksek seviyelerde kan basıncına sahip sıçanlarda kan basıncını düşürdüğü bulundu (11). Yapılan çalışmalarda, incir yaprağı ekstresi verilendeney hayvanlarında toplam kolesterol, HDL (iyi) kolesterol ve trigliserit seviyelerinde de iyileşmeler görüldü(12, 13).

Bununla birlikte, yüksek LDL (kötü) kolesterolü olan 83 kişide yapılan 5 haftalık bir çalışmada araştırmacılar, diyetlerine günde yaklaşık 14 kuru incir (120 gram) ekleyenlerin, kontrol grubuna kıyasla kan yağ seviyelerinde herhangi bir değişiklik olmadığını kaydetti (14).

İncir ve kalp sağlığı arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak için daha fazla insan çalışmasına ihtiyaç vardır.

Kan şekeri düzeylerini iyileştirmeye yardımcı olabilir

1998 yılında tip 1 diyabetli 10 kişide yapılan bir çalışmada, kahvaltıda incir yaprağı çayı içmenin insülin ihtiyaçlarını azaltabileceği bulundu. İncir yaprağı çayı içtikleri ayda insülin dozları yaklaşık %12 azaldı (15).

Daha sonra yapılan bir araştırmada, yüksek dozda incir meyve özü içeren içeceklerin, incir meyve özü içermeyen içeceklere göre daha düşük glisemik indekse (GI) sahip olduğu, yani bu içeceklerin kan şekeri seviyeleri üzerinde daha olumlu bir etkiye sahip olacağı bulundu (16) .

Ancak unutmamak gerektir ki incirin – özellikle kuru incir – şeker oranı yüksektir ve kısa vadede kan şekerini yükseltebilir. Kan şekeri seviyenizi yönetmekte zorlanıyorsanız, kuru incir alımınızı sınırlandırmalısınız.

Potansiyel antikanser özellikleri

İncir yapraklarının kanser hücreleri üzerindeki etkileri üzerine pek çok ümit verici test tüpü çalışması yapılmıştır.

İncir yaprakları ve incir ağacından elde edilen doğal lateksin insanlarda kolon kanseri, meme kanseri, rahim ağzı kanseri ve karaciğer kanseri hücrelerine karşı antitümör aktivite gösterdiği gösterilmiştir (17, 18, 19, 20).

Ancak bu, incir yemenin veya incir yaprağı çayı içmenin aynı etkileri göstereceği anlamına gelmez. Test tüpü çalışmaları umut verici bir başlangıç noktası sunar, ancak incir veya incir yaprağı yemenin kanser büyümesini nasıl etkilediğini değerlendirmek için insan çalışmalarına ihtiyaç vardır.

Cilt sağlığını teşvik edebilir

İncirin cilt üzerinde, özellikle alerjik dermatiti olan kişilerde veya alerji sonucu kuru, kaşıntılı ciltlerde bazı yararlı etkileri görülmüştür. Dermatitli 45 çocukta yapılan bir araştırmada, 2 hafta boyunca günde iki kez uygulanan kuru incir meyve özünden yapılan bir kremin, dermatit semptomlarını tedavi etmede standart tedavi olan hidrokortizon kreminden daha etkili olduğu bulundu (21). Ayrıca, incir özü de dahil olmak üzere meyve özleri kombinasyonunun cilt hücreleri üzerinde antioksidan etkiler gösterdiği, kollajen parçalanmasını azalttığı ve kırışıklıkları iyileştirdiği gösterildi (22). Bununla birlikte, bu olumlu etkilerin incir özünden mi yoksa incelenen diğer özlerden birinden mi geldiğini belirlemek zordur. İncirin cilt sağlığı üzerindeki etkilerini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Dezavantajları

İncirin bazı potansiyel dezavantajları vardır. Örneğin, bazen kabızlığa çare olarak kullanıldığında ishale veya diğer sindirim sorunlarına neden olabilir (10). İncir ayrıca kan inceltici ilaçlara müdahale edebilen ve etkilerini azaltmaya neden olabilen K vitamini açısından oldukça zengindir (1, 23). Kan sulandırıcı kullanıyorsanız, komplikasyon riskinizi azaltmak için incir ve K vitamini açısından zengin diğer gıdaları dikkatli olarak tüketmelisiniz (23).

Son olarak, bazı kişilerin incire alerjisi olabilir. Huş ağacı polenine alerjiniz varsa, incir alerjiniz olma olasılığı daha yüksek olabilir. İncir ağaçları ayrıca bazı kişilerde alerjik olabilen doğal lateks içerir (24).

Not: Bu yazının hazırlanmasında diyetisyen SaVanna Shoemaker’in “All You Need to Know About Figs” başlıklı makalesinden yararlanılmıştır (https://www.healthline.com/nutrition/figs-benefits)

 

Kaynaklar

  1. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/173021/nutrients
  2. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Copper-HealthProfessional/
  3. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB6-HealthProfessional/
  4. Mawa, S., Husain, K., & Jantan, I. (2013). Ficus carica L. (Moraceae): Phytochemistry, Traditional Uses and Biological Activities.Evidence-based complementary and alternative medicine : eCAM, 2013, 974256. https://doi.org/10.1155/2013/974256
  5. Dreher M. L. (2018). Whole Fruits and Fruit Fiber Emerging Health Effects.Nutrients, 10(12), 1833. https://doi.org/10.3390/nu10121833
  6. Holscher H. D. (2017). Dietary fiber and prebiotics and the gastrointestinal microbiota.Gut microbes, 8(2), 172–184. https://doi.org/10.1080/19490976.2017.1290756
  7. Rtibi, K., Grami, D., Wannes, D., Selmi, S., Amri, M., Sebai, H., & Marzouki, L. (2018). Ficus carica aqueous extract alleviates delayed gastric emptying and recovers ulcerative colitis-enhanced acute functional gastrointestinal disorders in rats.Journal of ethnopharmacology, 224, 242–249. https://doi.org/10.1016/j.jep.2018.06.001
  8. Oh, H. G., Lee, H. Y., Seo, M. Y., Kang, Y. R., Kim, J. H., Park, J. W., Kim, O. J., Back, H. I., Kim, S. Y., Oh, M. R., Park, S. H., Kim, M. G., Jeon, J. Y., Hwang, M. H., Shin, S. J., & Chae, S. W. (2011). Effects of Ficus carica paste on constipation induced by a high-protein feed and movement restriction in beagles.Laboratory animal research, 27(4), 275–281. https://doi.org/10.5625/lar.2011.27.4.275
  9. Pourmasoumi, M., Ghiasvand, R., Darvishi, L., Hadi, A., Bahreini, N., & Keshavarzpour, Z. (2019). Comparison and Assessment of Flixweed and Fig Effects on Irritable Bowel Syndrome with Predominant Constipation: A Single-Blind Randomized Clinical Trial.Explore (New York, N.Y.), 15(3), 198–205. https://doi.org/10.1016/j.explore.2018.09.003
  10. Baek, H. I., Ha, K. C., Kim, H. M., Choi, E. K., Park, E. O., Park, B. H., Yang, H. J., Kim, M. J., Kang, H. J., & Chae, S. W. (2016). Randomized, double-blind, placebo-controlled trial of Ficus carica paste for the management of functional constipation.Asia Pacific journal of clinical nutrition, 25(3), 487–496. https://doi.org/10.6133/apjcn.092015.06
  11. Alamgeer, Iman, S., Asif, H., & Saleem, M. (2017). Evaluation of antihypertensive potential of Ficus carica fruit.Pharmaceutical biology, 55(1), 1047–1053. https://doi.org/10.1080/13880209.2017.1278611
  12. Stephen Irudayaraj, S., Christudas, S., Antony, S., Duraipandiyan, V., Naif Abdullah, A. D., & Ignacimuthu, S. (2017). Protective effects of Ficus carica leaves on glucose and lipids levels, carbohydrate metabolism enzymes and β-cells in type 2 diabetic rats.Pharmaceutical biology, 55(1), 1074–1081. https://doi.org/10.1080/13880209.2017.1279671
  13. Joerin, L., Kauschka, M., Bonnländer, B., Pischel, I., Benedek, B., & Butterweck, V. (2014). Ficus carica leaf extract modulates the lipid profile of rats fed with a high-fat diet through an increase of HDL-C.Phytotherapy research : PTR, 28(2), 261–267. https://doi.org/10.1002/ptr.4994
  14. Peterson, J. M., Montgomery, S., Haddad, E., Kearney, L., & Tonstad, S. (2011). Effect of consumption of dried California mission figs on lipid concentrations.Annals of nutrition & metabolism, 58(3), 232–238. https://doi.org/10.1159/000330112
  15. Serraclara, A., Hawkins, F., Pérez, C., Domínguez, E., Campillo, J. E., & Torres, M. D. (1998). Hypoglycemic action of an oral fig-leaf decoction in type-I diabetic patients.Diabetes research and clinical practice, 39(1), 19–22. https://doi.org/10.1016/s0168-8227(97)00112-5
  16. Atkinson, F. S., Villar, A., Mulà, A., Zangara, A., Risco, E., Smidt, C. R., Hontecillas, R., Leber, A., & Bassaganya-Riera, J. (2019). Abscisic Acid Standardized Fig (Ficus carica) Extracts Ameliorate Postprandial Glycemic and Insulinemic Responses in Healthy Adults.Nutrients, 11(8), 1757. https://doi.org/10.3390/nu11081757
  17. Soltana, H., Pinon, A., Limami, Y., Zaid, Y., Khalki, L., Zaid, N., Salah, D., Sabitaliyevich, U. Y., Simon, A., Liagre, B., & Hammami, M. (2019). Antitumoral activity of Ficus carica L. on colorectal cancer cell lines.Cellular and molecular biology (Noisy-le-Grand, France), 65(6), 6–11.
  18. Zhang, Y., Wan, Y., Huo, B., Li, B., Jin, Y., & Hu, X. (2018). Extracts and components ofFicus carica leaves suppress survival, cell cycle, and migration of triple-negative breast cancer MDA-MB-231 cells. OncoTargets and therapy, 11, 4377–4386. https://doi.org/10.2147/OTT.S171601
  19. Ghanbari, A., Le Gresley, A., Naughton, D., Kuhnert, N., Sirbu, D., & Ashrafi, G. H. (2019). Biological activities of Ficus carica latex for potential therapeutics in Human Papillomavirus (HPV) related cervical cancers.Scientific reports, 9(1), 1013. https://doi.org/10.1038/s41598-018-37665-6
  20. Purnamasari, R., Winarni, D., Permanasari, A. A., Agustina, E., Hayaza, S., & Darmanto, W. (2019). Anticancer Activity of Methanol Extract ofFicus carica Leaves and Fruits Against Proliferation, Apoptosis, and Necrosis in Huh7it Cells. Cancer informatics, 18, 1176935119842576. https://doi.org/10.1177/1176935119842576
  21. Abbasi, S., Kamalinejad, M., Babaie, D., Shams, S., Sadr, Z., Gheysari, M., Askari, V. R., & Rakhshandeh, H. (2017). A new topical treatment of atopic dermatitis in pediatric patients based on Ficus carica L. (Fig): A randomized, placebo-controlled clinical trial.Complementary therapies in medicine, 35, 85–91. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2017.10.003
  22. Ghimeray, A. K., Jung, U. S., Lee, H. Y., Kim, Y. H., Ryu, E. K., & Chang, M. S. (2015). In vitro antioxidant, collagenase inhibition, and in vivo anti-wrinkle effects of combined formulation containing Punica granatum, Ginkgo biloba, Ficus carica, and Morus alba fruits extract.Clinical, cosmetic and investigational dermatology, 8, 389–396. https://doi.org/10.2147/CCID.S80906
  23. Di Minno, A., Frigerio, B., Spadarella, G., Ravani, A., Sansaro, D., Amato, M., Kitzmiller, J. P., Pepi, M., Tremoli, E., & Baldassarre, D. (2017). Old and new oral anticoagulants: Food, herbal medicines and drug interactions.Blood reviews, 31(4), 193–203. https://doi.org/10.1016/j.blre.2017.02.001
  24. Hemmer, W., Focke, M., Marzban, G., Swoboda, I., Jarisch, R., & Laimer, M. (2010). Identification of Bet v 1-related allergens in fig and other Moraceae fruits.Clinical and experimental allergy : journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology, 40(4), 679–687. https://doi.org/10.1111/j.1365-2222.2010.03486.x

Ana Sayfaya Dön