2. SAYI EDİTÖRDEN
Günümüzde çevreyle ilgili sorunlar devamlı gündemdedir. Televizyonlar, haber siteleri, sosyal medya ve gazeteler sürekli bu konudan bahsediyor. Küresel ısınma, iklim değişikliği, hormonlu gıdalar, türlerin yok olması, tarımsal ilaç kalıntıları, su ve hava kirliliği, yok olmaya yüz tutan kültürel miras, sel ve heyelan gibi afetler daima gündemin ön sıralarında yer alıyor.
TABİATTAKİ GÜZELLİKLER
Çaylar-ırmaklar menfezlerinden her zaman bir sevdayla fışkırır, mehabetle çağlar ve sînelerimizde vuslat duygularını uyararak deryalara koşarlar. Gidip denizlere ulaşınca da, bu son durağı bir rampa ve rıhtım gibi kullanarak döner yeniden yukarılara doğru yürür ve derken atılmış pamuk gibi atmosferde, beyaz, siyah, gri renklere bürünerek koca koca kitleler hâlinde seyahat eder dururlar; bazen de başlarımızın üzerinde kuşlar gibi kanat gerer, gönüllerimize serinlik serperler. Bazen de sağanak sağanak boşalır ovaya obaya; herkesin ve her şeyin ateşini söndürürler.
Denizler, dalga dalga köpürür, yıldızlarla selâmlaşır, ayla hasbihâle geçer. Gelgitler yaşar, güneşten gelen ziya dalgalarını bir ninni gibi algılar ve beşik gibi sallanırlar. Yer yer kendi sınırlarını aşarak sahillerle koklaşır ve mağrur kayalara çarpıp homurdanırlar. Aşılmaz tepelerle müsademeler yaşayıp köpürdüğü aynı zamanda, bağrında beslediği binlerce canlıyı bir anne gibi kucaklar, onlara yumuşak yumuşak ninniler söyler ve onların yaşama arzularını coştururlar.
Dünyayı Felaketten Kurtaracak Enzim
Çevre alanında çalışan bilim insanları dünyayı kirleten ve yaşanmaz hale getiren plastiklerden kurtulmak için yeni araştırmalar yapıyor. Bilim insanları çözüm adına araştırmalar yaparken daha önce bilinmeyen bir enzim keşfettiler. Birkaç yıl önce İngiliz Portsmouth Üniversitesindeki araştırmacılar, Amerikan laboratuvarlarındaki bazı araştırma görevlileriyle birlikte geri dönüşüm merkezlerinde bulunan enzimleri daha yakından tanımak ve araştırmak için Japonya’ ya gittiler.
1200 Yaşındaki Ağaç: Bartek
Bartek, Polonya’da bulunan eski bir meşe ağacıdır. Kielce şehri yakınlarında Zagnańsk’ta* Świętokrzyskie Dağları’nda bulunmaktadır. 1200 yıl kadar olduğu tahmin edilen yaşı, yakın zamanda 686 yıl olarak tespit edildi. Bartek’in içi zamanla boşaldığı için doğru bir yaş tespiti imkansızdır. Polonya’da hem meşe hem de porsuk (bazıları 1000 yaşın üzerinde) olmak üzere birçok yaşlı ağaç var, ancak hiçbiri Bartek kadar meşhur değil.
Wieliczka Tuz Madeni
Wieliczka Tuz Madeni, Kraków kenti yakınlarında bulunan bir tuz madenidir. Wieliczka Tuz Madeninin en önemli özelliği dünyanın en eski tuz madenlerinden biri olmasıdır. Bazı Lehistan Krallarının evlilikleri burada gerçekleşmiştir. O kadar ki maden tarih öncesi çağlardan beri kullanılmıştır.
Polonya’nın Kalbi: Kraków
Kraków Polonya’nın en eski ve en büyük üç şehrinden biridir. Tarihî şehir, Vistül Irmağı’nın Wawel Tepesi’nin ayağında bulunur. Kent 2000 yılında Avrupa’nın kültür başkenti seçilmiştir. 2013’te UNESCO tarafından Edebiyat Şehri kabul edilmiştir.
POLONYA’DAKİ ÇEVRE KORUMA ALANLARI
Polonya Doğa Koruma Yasası ile tanımlanan çeşitli koruma statüleri vardır. Bunlar: Milli Parklar, Peyzaj Parkları, Doğa Rezervleri, Korunan Peyzaj Alanları, Natura 2000 Alanları, Jeolojik Belgesel Alanlar, Ekolojik Alanlar, Doğa ve Peyzaj Kompleksleri, Tabiat Anıtları, Biyosfer Rezervleri, UNESCO Dünya Mirası Alanları ve Ramsar Sözleşmesi Alanları olarak sınıflandırılmıştır.
Yazının Devamı
Nespoon’un Dantelleri
Bir Varşova sabahında kızımı okula bırakırken karşılaştık onunla ilk defa. Yol kenarındaki 4 katlı bir binanın duvarını süsleyen bir resim beni çocukluğuma götürdü. Annemin örmüş olduğu, evimizdeki salondaki masanın üstündeki danteli bu binaya kim örmüştü ki? Yoksa bu hayal miydi?
Varşovada
Ünlülerin Durağı
Plac Narutowicza
Varşova’nın Grojecka ve Krakowska caddeleri boyunca ilerleyen 7 ve 9 numaralı tramvaylar Plac Narutowicza durağında yolcularını indirir ve yeni yolcularını alırlar.